Okrywanie świata dźwięków to jeden z najwspanialszych etapów życia małego dziecka. Dźwięki otaczają nas zewsząd, niezmiennie, codziennie, właściwie non-stop. Większości z nich jesteśmy nieświadomi, przyzwyczailiśmy się do nich, nie zwracamy na nie uwagi. Po prostu są i tyle. Dla małego dziecka jednak to zupełnie inny aspekt. Jego mózg pracuje na najwyższych obrotach, jego zmysły chłoną wszystkie bodźce, a samo ucho wyczulone jest na dwieście procent, bo przecież w taki sposób poznaje język. Dlatego umiejętność wsłuchiwania się jest dla malucha bezcenna. Niepotrzebne są wcale jakieś skomplikowane zabawki, aplikacje, czy YT- wystarczy wszystko co nas otacza…codziennie, niezauważalnie, banalnie.
Usiądźmy z maluchem w ciszy, zamknijmy oczy i posłuchajmy dźwięków, które akurat słychać. Może tyka zegar? Wiruje pralka? Klakson na zewnątrz? W Musical Babies mamy na to fajną rymowankę „You have eyes to look around, ears to hear…what’s that sound?” Nasłuchujcie wspólnie, bez pośpiechu, bez telewizora w oddali, bez telefonu…. Niesamowite, ile różnorodnych dźwięków możemy usłyszeć…
Dźwięki pogody. Teraz jest lato, częściej przebywamy na zewnątrz, może jesteście akurat na wakacjach w ciekawym miejscu. Może w górach, nad morzem, nad rzeką czy w lesie. Co słyszycie wokół? Szum morza, piasek pod nogami, muszelki, rwący nurt rzeki czy śpiew ptaków to dźwięki nam znane, ale dla dziecka to całkowita nowość, tym bardziej jeśli to jego pierwsza wyprawa w to miejsce w jego życiu! Na codzień też postarajmy się przy okazji wyjścia na zewnątrz/na balkon/taras/do ogrodu/na spacer posłuchać dźwięków pogody. Jak brzmi chodzenie po zmarźniętym śniegu, po mokrym chodniku, jaki dźwięk wydają samochody przejeżdżające przez kałużach, nie mówiąc już o padającym deszczyku, cichszym od ulewy; wiaterku delikatniejszego od porywistego wiatru, itp. Starsze dziecko można nauczyć wyciągać wnioski. Dlaczego samochód przejeżdżający przez wielką kałużę wydaje głośny dźwięk? Co tak strzela pod butami w lesie? Dlaczego suche, jesienne liście szeleszczą? A może warto nauczyć się rozpoznawać dźwięki ptaków?
Inna rozwijająca aktywność to „Skąd pochodzi ten dźwięk?” Świetna zabawa na wysłuchanie dźwięku oraz wskazanie kierunku skąd pochodzi. Można użyć np. telefonu (to jest jedyna zabawa, w której polecam użycie jakiegokolwiek elektronicznego gadżetu😉). Maluch zamyka oczy, my w tym czasie chowamy telefon w jakimś kącie i włączamy np. muzykę. Dziecko wskazuje kierunek, gdzie znajduje się źródło dźwięku. Można także zbliżyć się do telefonu, który oczywiście w miarę zbliżania będzie bardziej słyszalny. Maluszek będzie uwielbiał zabawę, gdzie ten sam przedmiot (w tym przypadku telefon) będziemy od niego oddalać. Starsze dziecko znów może próbować wyciągnąć wnioski, dlaczego słychać go coraz słabiej. Tak samo z syreną straży pożarnej, dźwiękiem samolotu, za oknem itp.
Następna banalna zabawa to użycie kubeczków jako bębenków. Ok, to głośna aktywność, ale pamiętajmy co długoterminowym celu. Na zdjęciu powyżej widzicie kubeczki dodatkowo obklejone materiałem tak, aby przypominały różne zwierzęta. Dodatkowo zatem można użyć ich to nazywania zwierząt, do rozpoznawania dźwięków, które wydaję (YT), lub zabawa w kalambury (pokazywanie).
Ostatnia prosta zabawa to coś, co może pamiętacie ze szkoły, doświadczenie z butelkami napełnionymi w różnym stopniu wodą. W zależności od napełnienia wydają inny dźwięk. Można na nich nawet zagrać, tworząc gamę. Upraszczając tę zabawę można wykorzystać pojemniki po pitnych jogurtach wsypując do nich różnego rodzaju produkty sypkie, np. sól, kasze, fasolę, itp. Proponuję przeźroczystą taśmą klejącą dodatkowo nakleić na wierzch jedno ziarno/fasolkę/szczyptę soli, tak aby dziecko wiedziało co jest w danej „grzechotce”. Można je także oznaczyć różnymi kolorami. W zależności od grubości wypełnienia, grzechotki będą wydawały inny dźwięk o różnym tembrze. Kiedy dziecko zamknie oczy, będzie mogło zgadnąć która grzechotka „śpiewa”. Gwarantuję, że w przyszłości, dla tak zaprawionego słuchowo dziecka, opanowanie wymowy języka obcego to będzie bułka z masłem 😉
Miłej zabawy w odkrywanie dźwięków…
Anna Rattenbury
2 sierpnia 2022